کارایی سودوموناس های فلورسنت حل کننده ی فسفات و سطوح فسفر بر رشد و ترکیب شیمیایی کنجد

باکتری های حل کننده ی فسفات از جمله باکتری های افزایش دهنده ی رشد گیاه هستند که با مکانیسم های مستقیم، شکل های نامحلول معدنی و آلی فسفر را به شکل های قابل جذب برای گیاه تبدیل نموده و به افزایش رشد و عملکرد گیاه کمک می کنند. در این پژوهش اثر کاربرد سودوموناس های فلورسنت حل کننده ی فسفر و کود فسفات، بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه روغنی کنجد در دو مرحله رشد گیاهچه ای و رسیدگی، مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج سطح فسفر (p0: بدون مصرف کود فسفره، p1: 100 کیلوگرم، p2: 200 کیلوگرم، p3: 400 کیلوگرم بر هکتار سوپرفسفات تریپل و p4: 1200 کیلوگرم بر هکتار خاک فسفات) و سه سطح باکتری (b1 و :b2 باکتری های سودوموناس فلورسنت با توانایی بالا در حل فسفات های معدنی نامحلول و b0: بدون تلقیح باکتری) و سه تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش گلخانه ای اول نشان داد که تلقیح گیاه کنجد با هر دو جدایه باکتری باعث افزایش معنی دار وزن خشک، شاخص کلروفیل و جذب عناصر فسفر، آهن، روی، منگنز و مس نسبت به تیمار شاهد شد. سطوح کودی نیز به طور معنی داری وزن خشک، شاخص کلروفیل، جذب فسفر و برخی از عناصر غذایی را افزایش دادند. در بررسی اثرات متقابل کاربرد سطوح کودی و باکتری مشخص شد که مصرف 100 کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل به همراه تلقیح باکتری b2، شاخص های رشد و جذب عناصر غذایی در گیاه کنجد را نسبت به تیمار شاهد به مقدار قابل توجهی افزایش داد. نتایج آزمایش دوم نشان داد که کاربرد دو باکتری b1 و b2 وزن خشک اندام هوایی را نسبت به شاهد به طور معنی دار افزایش داد اما تنها باکتری b1 وزن خشک دانه را توانست بهبود بخشد. هم چنین کاربرد کود فسفر، وزن خشک اندام هوایی و ارتفاع ساقه را افزایش داد. تلقیح باکتری b2 غلظت فسفر، آهن و منگنز دانه و تلقیح باکتری b1 غلظت و جذب آهن و منگنز دانه و اندام هوایی را به طور معنی داری بهبود بخشید. کاربرد کود فسفر، غلظت فسفر، آهن، روی و مس دانه و جذب فسفر، آهن، روی، منگنز و مس اندام هوایی را به میزان قابل توجهی افزایش داد. نتایج نشان داد که کاربرد خاک فسفات، درصد روغن دانه را افزایش داد. کاربرد سنگ فسفات در تلقیح باکتری های حل کننده ی فسفات، اکثر پارامترهای اندازه گیری شده را هم سطح کاربرد سطوح بالای سوپرفسفات تریپل افزایش داد.